Nefes darlığı, yorgunluk, kalpte çarpıntı gibi şikâyetlerle kendini gösterebilen ancak çoğu zaman tanı konulamayan pulmoner hipertansiyon yani akciğer hipertansiyonu yaşam kalitesini düşüren hastalıklardan biri olarak karşımıza çıkıyor. Pulmoner endarterektomi adı verilen yöntemle hastanın şikâyetlerinden kurtulması ve sağlıkla nefes alıp iş ve sosyal yaşamına dönebilmesi mümkün olabiliyor. Memorial Ataşehir Hastanesi Göğüs Cerrahisi Bölümü’nden Prof. Dr. Bedrettin Yıldızeli pulmoner endarterektomi ( PEA) işlemi ile ilgili bilgi verdi.
Kronik Tromboembolik Pulmoner Hipertansiyon (KTEPH), akciğer damarlarında tekrarlayan pıhtıların (emboli) birikmesi sonucu gelişen ve akciğerlerde kan akışını engelleyerek yüksek tansiyona (Pulmoner Hipertansiyon) neden olan ciddi bir hastalıktır. KTEPH, pulmoner arterlerdeki bu tıkanıklıklar nedeniyle kanın akciğerlerden geçişini zorlaştırır ve kalbin sağ ventrikülünde baskı artışına yol açar. Tedavi edilmezse, bu durum ciddi kalp yetmezliği ve diğer hayati risklere neden olabilir.
Pulmoner endarterektomi (PEA), KTEPH tedavisinde tam tedavi şansı veren tek yöntemdir. Bu ameliyat, tıkanıklık yaratan pıhtıların ve fibrinöz materyalin akciğer damarlarından temizlenmesini amaçlar. Ameliyat, genel anestezi altında gerçekleştirilir ve cerrah, göğüs kafesini açarak kalpten akciğere gelen damarlara erişir. Bu süreçte, hastanın kan dolaşımı bir kalp-akciğer makinesi (ekstrakorporeal dolaşım) ile sağlanır. Ameliyatta sağ akciğerde 10 ve sol akciğerde 8 tane olan akciğer damalarında yer alan tıkanıklıklar, damarın başından ucuna kadar, dikkatlice çıkararak damarların tekrar normal kan akışına kavuşmasını sağlanır.
Bu ameliyatlar, hastaların yaşam kalitesini önemli ölçüde artırmakta ve uzun dönem hayatta kalma oranlarını yükseltmektedir.
Pulmoner endarterektomi, uygun hastalar için birçok fayda sağlar:
- Semptomların Hafiflemesi: Nefes darlığı, göğüs ağrısı ve yorgunluk gibi KTEPH belirtilerinin azalması.
- Yaşam Kalitesinin Artması: Hastaların günlük aktivitelerine geri dönmelerini sağlamak.
- Hayatta Kalma Oranlarının Artması: Ameliyat sonrası uzun vadeli hayatta kalma oranlarının iyileşmesi.
Ameliyat öncesinde, hastalar detaylı bir değerlendirmeden geçer. Bu değerlendirme, ameliyatın risklerini minimize etmek ve en iyi sonuçları elde etmek için önemlidir. Ameliyat sonrası dönemde ise hastalar, yoğun bakım ünitesinde yakından izlenir ve iyileşme sürecinde dikkatli bir rehabilitasyon programına tabi tutulur.
Pulmoner endarterektomi, KTEPH tedavisinde hayat kurtarıcı bir müdahale olarak kabul edilmektedir. Bu ameliyatı gerçekleştiren deneyimli cerrahlar, başarı oranlarını artırmakta ve hastaların yaşam kalitesini yükseltmektedir. KTEPH teşhisi konulan hastalar, bu tür uzmanlaşmış merkezlerde ve tecrübeli cerrahlar tarafından tedavi edildiğinde, en iyi sonuçlara ulaşma şansını elde ederler.