Kırklareli Kırk Azizler Kilisesi

1859 Yılında inşa edilmiştir. Hacı Zekeriya (Doğu) Mahallesi Gerdanlı Bayırı Mevkiinde bulunduğu tahmin edilmektedir.

Yannis S. Yanakopulos, kilisenin inşa talebine, başlangıçta türbeye yüz adımdan yakın mesafede olması nedeniyle izin verilmediğini, daha sonra Osmanlı Devletinde Kırkkilise adında kırk tekkeli başka bir şehrin olmadığı belirtilerek Kırklar Kilisesinin kurulmasının tekrar talep edildiğini, kilisenin adının şehrin adı ile özdeş olması nedeniyle, Edirne’de bulunan yetkili makamın bu talepten etkilenmesi sonucunda, bu kez gerekli izinlerin alındığını belirtmiş, ancak kilisenin bulunduğu yer hakkında bilgi vermemiştir. Kilise ile ilgili, tarihi belli olmayan bir çan kulesi çizimi ve Gerdanlı Çeşmesi ile ilgili, “Kırk Azizler Mahalle Çeşmesi” şeklinde bahsederek kilisenin bulunduğu yer ile ilgili bir takım ipuçları vermiştir. Söz konusu çan kulesine ait, birbiri ile yakın özellikler taşıyan başka bir çizim daha tespit edilmiştir.

1967 Kırklareli İl Yıllığı, Anıtlar Listesi bölümünde ise, yıkılan kiliselerin birinin Gerdanlı Bayırında diğerinin Yayla Mahallesinde olduğu, kullanılmayan bu kiliselerin 1924 yılında yıkıldığı, taşlarının yerel halk tarafından yeni yapıların inşasında kullanıldığı belirtilmiştir.  Yayla Mahallesindeki Kilisenin, Kimisis Theotokou (Meryem Ananın Vefatı Kilisesi) olması, Bulgar Kiliselerinin tamamının bulunduğu yerin bilinmesi, kilisenin bulunduğu tahmin edilen yerin yakınlarında, farklı yönlerde Gülbaba ve Kadı Ali Emin Çelebi’ye ait türbelerin bulunması, şehre ait bazı eski fotoğraflarda da hemen hemen aynı mevkii içerisinde bulunan bir kulenin yer alması, Ali Rıza Dursunkaya’nın Haticehatun Mahallesine, bir kulenin mevcudiyetinden dolayı aynı zamanda Kule Mahallesi adı verildiğinden bahsetmesi, Gerdanlı Bayırının üstündeki bölgenin halk arasında kule mahallesi olarak anılması, Gerdanlı Bayırında bulunan kilisenin, Aya Martires (Kırk Azizler) Kilisesi olduğunu büyük ölçüde ortaya koymaktadır.

Uzun yıllar önce temel kalıntılarının bulunduğu, şu an ise boş bir düzlük olan kilisenin bulunduğu yer, civarda yaşayan halk tarafından gösterilmiş, ancak yüzey araştırması sonucunda, alan üzerinde herhangi bir kalıntıya rastlanılamamıştır.

1924 Yılında yıkılan kiliseye ait eski fotoğraf ve çizimlerde gösterilen oldukça yüksek, dört katlı çan kulesi dışında, bir bulgu ve belgeye ulaşılamadığından, yapının planı ve diğer özellikleri hakkında bir bilgi edinilememiştir.