25 Aralık 1925 tarihinde temelleri atılan ve 11 ay gibi kısa bir sürede tamamlanarak, 26 Kasım 1926 tarihinde işletmeye açılan fabrika, hem ülkemize hem de ilimiz Kırklareli’ne bir ilki yaşatmıştı. Ergene nehri ve tren istasyonunun yanı başında yer alan Alpullu Şeker Fabrikası, dönemin modern yapısını içinde barındıran lojmanları, sosyal alanları ve mimarisi ile ön plana çıkmıştı.
Geçtiğimiz aylarda yine www.alternatifgazetesi.com sayfalarımızda Alpullu Şeker Fabrikası ile ilgili bir yazı dizisini kaleme alan Kırklarelili Araştırmacı Akın Güre, “Alpullu Şeker Fabrikasının kuruluşu Cumhuriyetimizin ilk yıllarına dayanan bir geçmişe sahiptir. Cumhuriyet öncesi şeker ihtiyacı tamamen ithalat yoluyla karşılanan ülkemizde Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasından sonra iktisadi bağımsızlık ve ulusal kalkınma hamleleri başlarken, Alpullu Şeker Fabrikası Cumhuriyet döneminin faaliyete geçen ilk şeker fabrikası olmuştur” dizeleri ile fabrikanın kuruluş sürecini aktarmıştı.
“Alpullu Şeker Fabrikası Cumhuriyet Tarihimizin örnek alınması gereken eserlerinden birisi olarak karşımıza çıkmaktadır”
Akın Güre, fabrikanın üretim alanı ile birlikte sosyal tesislerinin büyüklüğüne dikkat çektiği yazısında ise, “Alpullu Fabrikası inşaatı 11 ay gibi kısa bir sürede tamamlanır. İnşaatın bu kadar hızlı bitmesinin sebebi üretim binalarının çelik konstrüksiyonla ve tuğla dolgulu yapılmış olmasıdır. Fabrikanın bulunduğu yerleşkede üretim tesisleri 751.000 m2 alana sahiptir. Sosyal bölümler ise 300.000 m2’lik bir alanı doldurur. Bu hacmiyle fabrika büyük ölçekli bir üretim ve sosyal yaşam yeri görünümü kazanmıştır. Alpullu Şeker Fabrikası aynı zamanda Cumhuriyetin ilk yıllarında başlayan sanayileşme hareketinde örnek oluşturacak çözümleri taşıması nedeniyle üzerinde önemle durulacak bir tesistir. Fabrika yerleşkesinin işçi konutları, lojmanlar, okul, sinema salonu binaları, spor tesisleri, golf sahası gibi çok kapsamlı sosyal amaçlı işlevselliği dikkati çeken özelliklerdir. Fabrika çalışanları ve İşçi barınma evleri olarak yapılan konutlar 30'lu yılların modern Türk toplumunun oluşumunda öngörülen ihtiyaçlara göre tasarlanmış yerlerdir. Böylece üretim yeri aynı zamanda bir fabrika şehri kimliğine sahip olmuştur. Çalışanların evleri önlerindeki bahçelerde yaşam birlikteliği sağlanırken, arka bahçelerinde meyve ve sebze yetiştirilmektedir. Böylece kırsal kesimden gelen çalışanların paralel yaşam tarzlarını ve bulundukları yerle bağlılık ilişkilerini sürdürmeleri sağlanır. Bu yaşam düzeyi ve çalışma standartları ile Alpullu Şeker Fabrikası Cumhuriyet Tarihimizin örnek alınması gereken eserlerinden birisi olarak karşımıza çıkmaktadır” diyerek Alpullu Şeker Fabrikası’nın ne denli önemli olduğuna da dikkat çekmişti.
Ulu Önder Atatürk Alpullu Şeker Fabrikası’nda
20 Aralık 1930 tarihinde Kırklareli’ne bir ziyaret gerçekleştiren Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk, demiryolu ile geldiği Alpullu’da Şeker Fabrikası’nı da ziyaret etmiş, burada kaleme aldığı yazısında şu sözlere yer vermişti, " Alpullu Şeker fabrikasını gezdim. Gördüğüm vaziyetten çok memnun kaldım. Memleketimizin her müsait bölgesinde şeker fabrikalarımızın çoğalması ve bu surete memleketin şeker ihtiyacının temini, mühim hedeflerimiz arasında tanınmalıdır."
