Junkers A20 Düşen Uçak 3Havacılık tarihinde üzücü bir kaza sonucu, Kırklareli Jandarma Komutanı Binbaşı İsmail Hakkı Bey'in kızı olan Mefharet Hakkı Hanım, 27 Ekim 1927'de Pilot Üsteğmen Asım Bey komutasındaki uçağın inişi sırasında henüz 17 yaşındayken hayatını kaybederek 'Uçuş Şehidi İlk Türk Kadını olarak hafızalara kazınmıştır. İlginç tarihi ve olayları ile saklı bir hazine olan Kırklareli'nde Cumhuriyet döneminde ilimize getirilen ve halkın görücüsüne çıkan tayyareler, Halk tarafından merak edilmiş ve oldukça ilgi çektiği söylenir bu dönemde. Mefharet Hanımın bu gelen uçakların birinde geçirdiği kaza,  Kırklarelililerin hatıralarında acı bir olay olarak kalmıştır.

1954 Kırklareli insanlarından Ahmet Rodopman Mefharet Hanım ile ilgili anılarını şöyle aktarır: "Babam Hüseyin Rodopman'ın hatıralarında Kırklareli Jandarma Kumandanı İsmail Hakkı Bey bir genç kızla dükkanlarına geldiği anısını anlatırdı. Kumandan kızına pantolon ve ceket diktirmek istemiş. Babamda yeni Sofya’ dan geldiği ve kadınlara yeni moda olan askeri forma gibi olan ceket-pantolon takım çok diktiği için kızın beğendiği kumaştan bir takım dikmiş. Dediğine göre de çok yakışmış. Zaten manken gibi güzel olan genç kız ve babası çok memnun olarak gitmişler. Birkaç gün sonra dükkâna tekrar gelip düğmeleri ile ilgili bir şeyler sormuş ve gitmişlerdi. Yeni bir sima olduğundan mı yoksa çok zarif olduklarından mı bilinmez ama bütün Cumhuriyet Caddesi'nde olanlar beğeni ile arkasından bakmışlar. Annem rahmetli Bedriye Rodopman; "Kızcağıza nazar değdirmişlerdir" diye durdu yıllarca."

İsmail Hakkı Bey

1912 Balkan Harbi İçin Getirilen Tayyareler Kırklareli'nde Konuşlandırılmıştır

Kırklareli tayyareyi  ilk defa 1912 Balkan Savaşı arasında gördüğü aktarılan tarihi kaynaklarda,  savaşı izleyen yabancı harp muhabirleri bu tayyarenin Almanlara ait olduğunu, Kırklareli muharebelerine katıldığını, tayyarenin düştüğünü, pilotun kurtulduğunu yazarlar. Türklerin Alman tayyarelerini tercih etmesinin sebebi ise; tayyarenin bomba atabilecek düzeneğe sahip olması olarak aktarılır. Ağustos 1912’de İstanbul’a gelen iki tayyare; Balkan Harbi’nde Kırklareli’ne konuşlandırılmış ve Osmanlı ordusunun Pınarhisar’a çekilmesinden dolayı Bulgarların eline geçmiştir.

Tayyare Cemiyeti Kurucuları Arasında  Kırklareli Milletvekili Dr. Mehmet Umay'da Bulunur

İstiklal mücadelesinin başladığı o dönemlerde Balkan ve Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra hava kuvvetlerinin bir memleketin müdafaasında önemi anlaşıldığı görülmüş,  Mustafa Kemal Atatürk bu amaçla 16 Şubat 1925'de Teyyare Cemiyeti'ni kurulmuştur.  Ankara'da Teyyare Cemiyeti kurucuları arasında Kırklareli Milletvekili Dr. Mehmet Fuat Umay da bulunmaktadır. . Ardından hiç vakit geçirmeden yurdun her tarafında Teyyare Cemiyeti şubeleri kurulmaya başlamasıyla  Türk Havacılığının gereksinimi olan teknik personelin eğitilmesi amacıyla da Tayyare Makinist Mektebi hizmete açılmıştır.

Hava kuvvetlerini güçlendirilmesi amacıyla  o yıllarda kurulan Türk Tayyare Cemiyeti ‘’Her şehir bir uçak alıp, devlete hediye etsin’’ kampanyaları düzenlenmekteydi.  Uzun süren bir Kurtuluş Savaşı'ndan yeni çıkmış, yorgun ve yoksul halk, kendi ilinde karınca kararınca bağışlarla bir uçak almaya çalışılıyordu. Kırklareli halkı da bu kampanyada bir uçak alıp hediye etmiş, vazifesini yerine getirmişti.

Kırklareli'nde de 4 Mayıs 1925 tarihinde Kırklareli Teyyare Cemiyeti, Kırklareli Türk Ocağı'nda toplanarak yönetimini kurmuş ve faaliyete geçmişti. İlk Yönetim Kurulu Başkanlığını Süleyman Şevket Dingiloğlu üstlenmiş, 2.Başkan Dr. Mehmet Fuat Umay, kâtip Başöğretmen Mehmet Ali Yazman ve üyeler, Gazeteci Ali Rıza Dursunkaya, Avukat Tahir Taner ve Gençler Birliği'nden Kemal'den oluşmuştu. Şevket Dingiloğlu aynı zamanda Trakya Bölge Müdürü görevini de üstlenmişti.

1927 sonbaharında Trakya'nın çeşitli yerlerinde günlerce süren savaş oyunları sırasında hava tatbikatları da yapılmış, tatbikatların bitiminde halka açık gösterilerin yapılacağı söylenmiş ve büyük bir kalabalık toplanmıştı. Kırklareli'de de gösterilerini bitiren uçakları merakla izlemeye gelen sivil halktan isteyenlerin de uçaklara binebileceği söylenmişti.

27 Ekim Günü O Uçak Havalandı...

27 Ekim 1927 günü uçağa binmek isteyenler için defalarca uçak havalanmıştı. Öğleden sonra yapılan son uçuşta halktan pek istekli çıkmayınca Jandarma Kumandanının kızı Mefharet Hakkı Hanım ısrarla binmek istemişti. Pilot Üsteğmen Asım Bey komutasındaki uçağa binen Mefharet Hakkı Hanım arka koltuğa oturmuş, uçak kalkmış, havada birçok gösteri hareketi yaptıktan ve toplanan ahaliden çokça da alkış aldıktan sonra inişe geçmişti. O yıllarda Kırklareli'nde doğru dürüst bir uçak pisti olmadığı için, uçak boş bir tarlaya iniş yapmak isteyince tekerlekleri toprağa saplanmış ve uçak takla atarak ancak durabilmişti.

Bu elim kazada, pilotun emniyet kemeri bağlı olduğundan yara almadan kurtulurken arkada oturan Mefharet Hanımın emniyet kemeri olmadığı için ters dönen uçakta ne yazık ki başından darbe almış ve beyin kanamasından genç yaşta hayatını kaybetmişti. Bu üzücü olay Kırklareli tarihinin çok acı bir günü olarak hafızalarda yer etmişt. Yaşanan bu kazadan dolayı büyük bir hüznün kapladığı Kırklareli'nde bu olaya üzülmeyen kimse kalmamış, babası cenazeyi İstanbul’ a götürmek istese de halkın ileri gelenleri, "Mefharet Hakkı Hanım, bizim semalarımızda dolaştı, bizim toprağımızda şehit oldu. Müsaade edin bizim şehidimiz olarak yine bizim toprağımızda yatsın." diye ısrar edince, Türkiye’nin ilk kadın hava şehidi olarak, Kırklareli Şehitliği'ne defni yapılmıştır. (Güfte Çanlı)

Mezar Ziyareti 2