Kırklareli Karagöz Kültür Sanat ve Kakava Festivali’nin 30’uncusunu kutlamamıza sayılı günler kaldı.
Kırklareli’miz Türk kültürünün bir simgesi olan gölge oyununun efsanevi karakterleri Karagöz’ü sahiplenerek, adına düzenlediği uluslar arası festival ile bir anlamda bu kültürün yaşatılmasına da katkı sağlıyor.
Karagöz’ün Kırklarelili olduğu her ne kadar sağlam temellere dayansa da bu konudaki tartışmalar da yıllardır sürüyor. Özellikle arkadaşı Hacivat ile birlikte “Orhan Gazi devrinde Bursa'da yaşamış cami yapımında çalışan 2 işçi” olarak bilinmesi, hatta başka rivayetlere göre ‘çingene’ olduğunun iddia edilmesi, Karagöz için “Kimdir, Nerelidir?” sorusunu hep sordurtmaya devam etti.
İşte bu nokta da devreye Kırklareli’nin tanınmış araştırmacılarından, şair-yazar-ressam Mustafa Ermiş devreye giriyor.
2018 yılında Kırklareli Belediyesinin katkılarıyla yayınlanan “Karagöz” kitabını ve Karagöz’ü kendisiyle bir araya gelip, konuştuk.
Söyleşimizin başında hemen sözü uzatmadan üstüne basa basa vurguluyor; “Karagöz Kırklarelili’dir” diyerek…
Ermiş; “Evliya Çelebi’nin de belirttiği üzere, Karagöz Demirköy, yani eski adıyla Samakof’ludur. Ancak şimdiki Demirköy’ün olduğu yer değil. Bahsedilen bölge, Demirköy'ün 2000 metre kadar güney kısmında eski Samakof olarak biliniyordu. Karagöz oradan çıkmadır. Bu anlamda anlatılan birçok rivayet gerçek dışıdır. Yine söylendiğinin aksine cahil değil, Karagöz; okumuş, tahsilli, halkın içinden, halk adamıdır… Aslında Hacivat ile birlikte halkı uyarmışlar, yanlışları mizah yoluyla göstermişlerdir. Zaten bundan dolayı idam edilmişlerdir. Yani karagöz-Hacivat aslında küçüklere değil, büyüklere yönelik mesajları ile öne çıkmıştır” dedi.
Bursa’da başladığı ve 25 yıllık bir çalışmanın ardından oluşturduğu akademik kitabı ile büyük ses getiren Ermiş, ressam yönü ile de çalışmaya ayrı bir renk katmış. Türkistan-Altay Dağlarında bulunan Pazyryk kazı alanından ortaya çıkarılan 2400 yaşındaki Karagöz’ün atasını simgeleyen figürler, bir anlamda Ermiş’e resimlerinde de rehber olmuş.
Ermiş; “Çok güzel övgüler aldım bu çalışmayla ilgili. Eserin içinde bulunan 23 adet Karagöz-Hacivat ve gölge oyunu figürlerinin yağlı boya resimleri bana aittir. Bu koleksiyon ile yurt dışında da sergiler açtım. Güzel bir araştırma ortaya çıktı” diyor…
“Kırklareli’ne bir Karagöz Müzesi şart” diyen Ermiş; “Mademki bu kültür bizim, bunu sadece festivallerde değil, her daim yaşatmamız gerektiğini düşünüyorum” şeklinde tavsiyede bulunarak söyleşimizi noktalıyor.