1-744

Halk arasında Alman Çeşmesi olarak bilinen tarihi çeşmenin hakkında bildiklerimiz ne yazık ki sınırlı. İlimiz Kültür Müdürlüğü tarafından hazırlanmış Kırklareli Envanter içinde yer alan  çeşmenin yapılış tarihi 1898 yılı olarak geçse de bizce bu tarih doğru değildir. Bu konuda  yaptığım araştırmalar sonucunda bilgisine güvendiğim Barış Toptaş'ın da önerdiği gibi çeşmenin yapılış tarihi Balkan Harbi sonrasına ait yakın bir yıl olmalıdır. Bu konuda bana makul gelen açıklamaları yapan Barış Toptaş, Balkan Harbi sırasındaki Bulgar işgaliyle minaresi yıkılan Büyük Cami yakınındaki Serdar Ali Paşa Camii’nin yıkıldığını söyler. Büyük Cami'ye yakınlığı nedeniyle ortaya çıkan boşluğa yeni bir cami yerine  Alman Çeşmesi yapılır. Çeşmeyi yaptıran kişi de Edirne Valisi ünlü Hacı Adil Bey'dir.

2-384

Hacı Adil Bey'in 1910 yılından itibaren Edirne Valisi olduğu bilinmektedir. Bu nedenle 1898 yılına şüpheyle bakmamız gerekiyor. Öte yandan Serdar Ali Paşa camisinin Balkan Harbi öncesi fotoğraflarında çeşme henüz  ortada yoktur. Bütün bu bilgiler bizi çeşmenin yapılış tarihini sorgulamaya zorluyor. Aşağıda çeşmeye ait yine Barış Toptaş'dan aldığım fotoğrafları görüyorsunuz. Çeşmenin ait olduğu parselin gösterildiği yerleşim planı sanırım çoğunuz için ilk kez karşınıza geliyor. Bunların bilinmesini istedim. Çeşmenin mimari özellikleri ve ayrıntıları başka bir yazının konusudur. Şimdilik şu kadarını ilave edeyim ki, çeşmenin niye Alman Çeşmesi olarak bilindiği de ayrı bir çalışma konusudur. Bunu en iyi tarih araştırmacıları, dönemin kayıtlarına bakarak  yapacaklardır. Benim kanaatime göre bu çeşmenin mimari üslubu, farklı işçiliği nedeniyle şehirdeki tek çeşme olması halkın gözünden kaçmamış ve Alman Kralı 2. Wilhelm tarafından 1901 yılında 2. Abülhamit'e hediye edilen çeşmenin isminden esinlenerek bu çeşme de halk arasında Alman Çeşmesi adıyla anılmaya başlanmıştır.

4-90

3-146