Kırklareli’nde yaşayan Yahudilere ait tek okul, daha çok dinsel derslerin verildiği eski sinagogun yanında bulunan sıbyan mektebi idi.
Harita 1. Plan 6. Foto. 24.
1878 Yılından itibaren Cemaat tarafından işletilmeye başlanan bu okulun karanlık olan zemin katında kız okulu, birinci katında ise erkek okulu bulunmaktaydı.[1] 1897 Yılında Cemaat, okulun gerek fiziki, gerekse eğitimsel yetersizliği nedeni ile yeni bir okulun yapımı için, Alliance Israelite Universelle’den[2] yardım istemiştir.[3]
150 erkek çocuk alacak şekilde planlanan okulun, üst katı, konser, tiyatro, tören vb. etkinliklerin yapılması için kullanılacak idi. Yaklaşık 1.200 Altın Lira inşaat maliyetinin 350 Altın Liralık kısmını Alliance’ın karşılayacak olması sonucunda,[4] 1899 yılında alınan izin ile,[5] 1900 yılında Karakaş Mahallesi, Karakaşbey Sokağında inşa edilen bu okul,[6] 1901 yılında faaliyete geçmiş, okulun haham olmayan ilk müdürü de Samuel Mitrani olmuştur.[7]
Ruhsat talebi eki okulun planından, yapının iki katlı olduğu, katlar arasındaki silmelerin kat sınırlarını belirgin hale getirdiği, ön cephesinde derin giriş kapısı bulunduğu, kapının her iki yanında duvara gömülü yarım sütunların yanındaki üçer basık kemerli pencerelerin, ortadaki pencere hariç, aralarında birer duvara gömülü yarım sütunlar ile köşelerde sonlandığı, aynı durumunun giriş kapısının hemen üstünde ikinci katta bulunan basık kemerli pencerenin her iki yanında tekrarlandığı görülmektedir. Birinci kat giriş kısmında iki küçük idari oda, dört adet derslik ve ikinci kat çıkış merdivenlerine açılan büyük bir koridor bulunan okulun, ikinci katında ise dört derslik ve büyük bir koridor olduğu görülmektedir (Bkz. Plan 6.). [8]
Yüksek standartta eğitim verilmesi nedeni ile, az sayıda Türk, Rum ve Bulgar çocukların da iyi bir ücret vererek öğretim gördüğü okulun,[9] 1926 yılında Alliance ile olan ilişkilerinin kesilmesi istenilmiştir. 1929 Yılında kapatılan okul 1930 Yılında, Türk Musevi İlkokulu adı ve bir Türk Müdür ile tekrar açılmıştır. 1934 Yılında yaşanan Yahudi karşıtı bazı olaylar nedeni ile kapanan okul binası,[10] 1946 yılında Musevi Cemaatinden kiralanarak bir müddet Akşam Kız Sanat Okulu olarak,[11] bir müddet ise ilkokul olarak kullanılmış, 1958 yılında Cumhuriyet İlkokulunun açılması ile tekrar kapanmıştır.
Bu güzel bina, aynı sokakta bulunan başka bir bina ile takas edilerek yıkılmış yerine hiçbir sanatsal değeri bulunmayan bugünkü Ticaret ve Sanayi Odası binası yapılmıştır.[12](Bkz. Foto. 24.).
[1] Erol Haker, a.g.e., s. 308.
[2] Alliance Israelite Universelle, Merkezi Paris’te bulunan Evrensel Yahudi Birliğidir.
[3] Erol Haker, a.g.e., s. 309.
[4] Gös. yer.
[5] Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA), İ.AZN.., 36/1317/Ş-01.
[6] Ali Rıza Dursunkaya, a.g.e., c. 2, s. 95.
[7] Erol Haker, a.g.e., s. 309.
[8]Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA), İ.AZN.., 36/1317/Ş-01.
[9] Erol Haker, a.g.e., s. 310.
[10] Erol Haker, a.g.e., s. 314, 315.
[11] Ali Rıza Dursunkaya, a.g.e., c. 2, s. 38.
[12] Nazif Karaçam, , a.g.e., s. 157.
